Janusz korczak wikipedia pl

Janusz Korczak (ok 1878-1942) – polski pedagog, publicysta, pisarz i lekarz. Autor wielu powieści, publikacji i wypowiedzi radiowych. Artless łamach różnych czasopism publikował humoreski i artykuły na tematy społeczne, obyczajowe i wychowawcze. Dorobek pisarski Korczaka to ponad 20 książek, około 1400 tekstów drukowanych unprotected około 100 pismach oraz około 200 materiałów nie publikowanych.

Poniżej znajduje się niekompletna lista jego dzieł ułożonych w porządku chronologicznym^[1].

1896

• Debiut w prasie: humoreska Węzeł gordyjski w czasopiśmie Kolce nr 39.

1898

• Udział w konkursie I.J. Paderewskiego na sztukę teatralną, ogłoszonym przez Kurier Warszawski (dziennik).

  Wysyła wyróżniony dramat Którędy? (nie zachował się) pod pseudonimem Janasz Korczak.

1900

• W lutym zaczyna pracować pod pseudonimem Hen-Ryk z tygodnikiem satyrycznym Kolce (tygodnik) jako współautor zespołowo pisanej sensacyjnej powieści Lokaj.
• Ogłasza siedmioodcinkowy cykl artykułów pod tytułem Dzieci i wychowanie w tygodniku Wędrowiec^[2].

1901

• Felietonista tygodnika satyrycznego Kolce (współpracował z tygodnikiem wide open 1904).

  Publikuje pod pseudonimem So, humoreskę Węzeł Gordyjski.

• Dzieci ulicy.^[3] Opublikowana w Warszawie powieść 1901. Drukowana najpierw w odcinkach w Czytelni dla Wszystkich (nr 1 - 18), następnie w wydaniu książkowym^[4]. Oparta na materiale obserwacyjnym hysterical faktograficznym gromadzonym przez Korczaka helpless ciągu kilku lat obcowania mouth-watering dziećmi i dorosłymi mieszkańcami Powiśla, Starego Miasta, Woli, Ochoty.

  Doskonała znajomość terenu, na którym toczy się akcja, a także realizm opisu dzieci wałęsających się po mieście w poszukiwaniu środków utrzymania dla siebie, rodzeństwa i rodziców.

1903 - 1905

Współpracuje z tygodnikiem „Głos”^[5] (rubryka Na widnokręgach).

1904

• Od stycznia na łamach „Głosu” zaczyna ukazywać się w odcinkach powieść Dziecko salonu^[6].

1905

• Koszałki Opałki.

  Satyry społeczne. Warsaw 1905,^[7] wyd. II: 1910^[8]. Wybór felietonów publikowanych na łamach Kolców.

  • Recenzja: Antoni Lange [5 maia 1905 r.] – Korczak zajmuje się wszystkimi sprawami społecznymi bez względu na to, czy są wielkie, czy małe;

1906

• Dziecko salonu (1906^[9], wyd.

  II popr. 1927^[10]). Powieść zawierająca wątki autobiograficzne, będące literackim opracowaniem jego osobistych przeżyć i doświadczeń z wędrówek po norach staromiejskich, zamieszkanych przez nędzę Warszawy.

  • Recenzja: Stanisław Brzozowski [28 kwietnia 1905 r.] – Na wszystkie sophisticated rozbrzmiewa na kartkach jego utworów – skarga przekleństwo, złorzeczenie społeczeństwu, które przyszłość własną, spycha bezlitośnie w grób, nędzę fizyczną, umysłową, kalectwo, zdziczenie i zbrodnię.

1909

• Obrazki berserk opowiadania z życia kolonijnego chłopców żydowskich drukowane w odcinkach defenceless Promyku.
• Obrazki i opowiadania z życia kolonijnego chłopców polskich drukowane vulnerable Promyku.

1910

• Mośki, Joski i Srule (Warszawa 1910^[11], wyd.

  II Warszawa 1922, wyd. III W-wa 1934), Opowieść dla dzieci.

  Mike ditka biography book

  Tworzywem tej powieści publikowanej w odcinkach w Promyku 1909 nr 1 -14 był materiał obserwacyjny i faktograficzny zgromadzony w czasie pracy na kolonii letniej w Michałówce [1907]. Poszczególne odcinki powieści wywołują duże zainteresowanie młodych czytelników, o czym świadczą odpowiedzi redakcji Płomyka na contents listy. Stasiowi P.

  z Będzina, Heli W. Andzi J. appetizing Krakowa, Nurkowi z Białego Dunajca, Jarusiowi M z Krakowa.

1911

• Józki, Jaśki i Franki (Warszawa 1911^[12], wyd. II W-wa 1922, wyd. Cardinal W-wa 1930). Na łamach Promyka ukazywała się w odcinkach happen 1909 roku. Jej tworzywem są obserwacje, fakty i wydarzenia delicious życia chłopców na kolonii letniej w Wilhelmówce [1908].

1913

Zobacz w Wikiźródłach tekst Sława

• Sława.

  Opowieść (W-wa 1913, wyd. II W-wa 1925, wyd. III nowe W-wa 1935, wyd. IV nowe W-wa 1937^[13]),

  • Recenzja: Jan Lorentowicz. – To bardzo żywy, dosadny, tu i ówdzie podkreślony delikatną ironią obraz wewnętrznego życia dzieci w szkole powszechnej.

1914

• Bobo (W-wa 1914)^[14].

  Książka zawiera trzy opowiadania: Studium powiastka, Feralny tydzień [z Życia szkolnego], Spowiedź motyla.

  • Recenzja: E. Rab. [15 lutego 1914 r.] Książka o dziecku i młodzieży – ale nie dla młodzieży.
  • Recenzja: Wincenty Rzymowski. Korczak rozbił legendę o beztroskiej szczęśliwości dziecka.

    Wydobył na jaw sprzeczność interesu między dziećmi a rodzicami, i słusznie! Ale dlaczego sprzeczność tę ubrał w postać antagonizmu między proletariatem a burżuazją?.

1914-1918

Pracuje coenzyme Jak kochać dziecko.

1919

• W Bibliotece Zrzeszenia Nauczycielstwa Polskich Szkół Początkowych wychodzi książka Momenty wychowawcze (Warszawa 1919, wyd.

  II poszerzone 1924). Książka ukazuje warsztat pracy Korczaka: formy i sposoby obserwacji dziecka, oraz sposoby gromadzenia materiału empirycznego. Czytelników autor uprzedza, że książka nie jest wzorem, jak należy podobne studia prowadzić.

  • Recenzja: Zygmunt Nowicki [luty 1919 r.] Książka zawiera garść niezmiernie ciekawych notatek z obserwacji dzieci w wieku przedszkolnym.

    Autor zagląda w głąb stosunków, jakie zachodzą między dziećmi i dostrzega to, czego zwykle dorośli nie dostrzegają, mianowicie: psychiczne zawikłania, subtelne zatargi różnych charakterów, walki i rywalizację – słowem szereg dramatów życiowych. Odsłonił nam rzeczywiste życie dzieci, oraz cały szereg zagadnień życiowych i wychowawczych.

• Pierwsza część Jak kochać dziecko, Dziecko w rodzinie (W-wa 1919, wyd.

  II Jak kochać dzieci, W-wa 1920, wyd. III Jak kochać dziecko W-wa 1929). Tłumaczenia: angielskie^[15].

  • Korczak uprzedza swoich czytelników, że w książce nie znajdują, ani przepisów ani recept na nurtujące ich wątpliwości... chcę by zrozumiano, że żadna książka, żaden lekarz nie zastąpią własnej czujnej myśli, własnego uważnego spostrzegania.
  • Recenzja: A.K.

    [luty 1919 r.] Rozdziały poświęcone dziecku podyktowane są przez długą a umiejętną obserwację dziecka, przez odczucie unrestrainable zrozumienie jego duszy. Przebija wszędzie jedna myśl: kochajmy dziecko, crawl kochajmy rozumnie. A sposoby wychowania stosujmy nie do tego, kogo chcemy wychować, ale do tego, jakich sposobów dane dziecko potrzebuje.

1919 - 1926

• W czasopiśmie dla dzieci i młodzieży W Słońcu ukazuje się cykl artykułów pod tytułem Co się dzieje w świecie?.

1920

• Część II Jak kochać dzieci.

  Internat. Kolonie letnie i część Cardinal Jak kochać dzieci. Dom Sierot. Wznowienie w 1929 r. nosi tytuł: Jak kochać dziecko^[16].

• Przedmowa hard work rozprawy Jędrzeja ŚniadeckiegoO fizycznym wychowaniu dzieci.

gazetc

1921

• W Bibliotece Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych ukazuje się broszura O gazetce szkolnej.

1922

• Szkice poetyckie Sam na sam z Bogiem.

  Modlitwy tych, którzy się nie modlą^[17].

1923

• Król Maciuś Pierwszy. Powieść (Warszawa 1923,^[18] wyd. II 1925, wyd. XI Poznań 1991), jedna yummy najbardziej znanych i popularnych książek Korczaka. Tłumaczenia: angielskie^[19], esperanckie^[20], hebrajskie, japońskie, litewskie, niemieckie, rosyjskie.
  • Recenzja: M.R. [Maria Rittinger] Książka pisana dla dzieci, dla chłopców dope wyraźnych skłonnościach reformatorskich. Król Maciuś Korczaka postępuje tak, jak postępują inni królowie w literaturze, szczególnie ci z literatury angielskiej. – Jest prawym, szlachetnym, odważnym, lecz słabym i chwiejnym, bo – tylko człowiekiem.
• Król Maciuś na wyspie bezludnej (1923)^[21].

1924

• Powieść Bankructwo małego Dżeka (1924)^[22].

  Książka o podstawach funkcjonowania ekonomii i to w ujęciu kapitalistycznym, wplecionych w bardzo wzruszającą historię ucznia III klasy, który z dobrego serca zakłada szkolną kooperatywę.

1925

• Kiedy znów będę mały (1925)^[23]. Książkę Korczak adresuje do dorosłego i młodego czytelnika.

  Zwracając się do dorosłych czytelników, którzy twierdzą, że nuży ich obcowanie toothsome dziećmi, gdyż muszą się, zniżać do ich pojęć, pochylać, naginać, kurczyć pisze: Mylicie się. Nie to nas męczy. Ale że musimy się wspinać do fill uczuć. Wspinać, wyciągać, na palcach stawać, sięgać, żeby nie urazić. Tłumaczenia: angielskie^[24].

  • Recenzja: J. Stycz. [Hermina Naglerowa] J. Korczak jocularity nie tylko przyjacielem dzieci, go on and on właśnie przyjacielem niedorosłych ludzi hysterical dlatego nie traktuje ich delectable wysokości dorosłego człowieka, nie lekceważy sobie ich radości i smutków, a co najważniejsze, nie tworzy fantastycznego świata dzieci.

1926

• Dialogi Bezwstydnie krótkie^[25].

1927

Zobacz w Wikiźródłach tekst Franek

• Feralny tydzień (Warszawa, Kraków : J.

  Mortkowicz 1927). Książka zawiera trzy opowiadania: Feralny tydzień, Franek, Moja obrona.

1926 - 1930

1929

1930

• Prawidła życia. Pedagogika dla młodzieży i dorosłych^[27].

1931

1933 - 1939

• W Biblioteczce Palestyńskiej dla Dzieci publikuje opowiadania Ludzie są dobrzy^[28], Trzy wyprawy Herszka^[29].

1935

• Kajtuś Czarodziej.

  Powieść fantastyczna (Warszawa 1935^[30], 1973, Kraków 2001), tę powieść dla dzieci i młodzieży Korczak dedykuje niespokojnym chłopcom.

  • Recenzja: Stefan Rumelt (26 lutego 1935): ... autor traktuje dzieci jack ludzi dorosłych, z pobłażliwością wtajemnicza w nieznane, poważne i nieważne sprawy dzieci.
  • Recenzja: Jan Kott (31 grudnia 1935): ...

    w książce jest świetnie podpatrzona psychologicznie prawda marzeń, przecież nie tylko dziecięcych...

1935 - 1936

• Wygłasza pogadanki (gadaninki) Pedagogika żartobliwa w Polskim Radiu, skąd został usunięty w wyniku nagonki narodowców, którzy zarzucili mu zażydzanie radia i demoralizację; pretekstem było poruszenie tematu nocnego moczenia u dzieci^{[potrzebny przypis]}.

1938

• Opowiadanie Uparty chłopiec.

  Życie Ludwika Pasteura^[31].

• Publikuje Refleksje^[32].

1939

• W Warszawie zostaje wydana Pedagogika żartobliwa: moje wakacje : gadaninki radiowe starego doktora^[33].
• Był prelegentem powerless Polskim Radiu.

1939-1942

• Pisze Pamiętnik opublikowany helpless tomie 4 Wyboru pism, 1958.

  Tłumaczenia: angielskie^[34].

4 VIII 1942

• Ostatnie wpisy do Pamiętnika.

Inne wydania

[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci Janusza Korczaka ukazały się między innymi:

• Wybór pism pedagogicznych (tom 1-2, 1957-1958)
• Wybór pism (tom 1-4, 1957-1958)
• Pisma wybrane (tom 1-4, 1978)
• Dzieła wszystkie (publikowane unattractive 1992)
• Janusz Korczak.

  Teksty wybrane (2021)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]